De laatste tijd valt het niet meer te ontwijken: ChatGPT. Voor degenen die het niet mee hebben gekregen (bestaan die?): ChatGPT is een chatbot ontwikkeld door OpenAI, die op basis van prompts allerlei teksten kan genereren, maar bijvoorbeeld ook code. Dat brengt grote veranderingen met zich mee, maar dat betekent niet dat alle zorgen erover ook terecht zijn.
Zelf heb ik een haat-liefde verhouding met ChatGPT: ik ben zelf afgestudeerd met een master in Artificial Intelligence en nog steeds verliefd op het vakgebied. Maar nu ben ik docent en krijg ik regelmatig te maken met plagiaat. Om te zeggen dat ChatGPT een flinke verandering teweeg heeft gebracht zou een understatement zijn. Iedereen lijkt erover te praten en er is enorm veel misinformatie beschikbaar. In deze serie kleinere blogs wil ik daarom niet alleen informatie met jullie delen, maar ook vragen stellen waarmee we discussies aan kunnen gaan. Laten we simpel beginnen.
ChatGPT: Accepteren of blokkeren?
Dat studenten gebruik maken van ChatGPT is absoluut geen geheim. Wat mij betreft, hoeft dat het ook helemaal niet te zijn. Op het moment geef ik les aan twee klassen, die ook open tegen mij zijn over het feit dat ze het gebruiken. Maar zo vanzelfsprekend is dat niet. Veel scholen blokkeren ChatGPT om te voorkomen dat leerlingen hun werk niet meer doen. Het grootste schooldistrict in Amerika, New York City Public Schools, koos hier bijvoorbeeld voor. Maar uiteraard zijn er manieren om dit te omzeilen: scholen hebben bijvoorbeeld geen controle over wat jij met je mobiele data, thuisnetwerk en persoonlijke apparaten doet. De maatregel was bedoeld om plagiaat te voorkomen, maar voelt meer als een pleister op een schotwond.
Plagiaat op scholen is niet nieuw. Natural language processing (NLP), het verwerken van de taal die mensen spreken, is ook niet nieuw. Dit vakgebied maakt gebruik van verschillende technieken, die uiteindelijk ook de basis voor ChatGPT hebben gevormd: eigenlijk proberen we alleen te voorspellen welke woorden op elkaar horen te volgen. Deze techniek heet predictive speech.
Predictive speech komt uit het NLP-vakgebied (Natural Language Processing) dat is ontstaan rond 1950. De modellen destijds waren een hoop simpeler en gebruikten complexe sets met regels om bijvoorbeeld zinnen te vertalen. Later, rond 1990, werden modellen meer gebaseerd op statistiek. Dat betekent dat we meer data nodig hadden en daarnaast ook context om te bepalen welke woorden op elkaar zouden volgen. Op onze telefoons hebben we ook al langer predictive speech, waarbij we suggesties krijgen om onze zinnen mee af te maken. Je hebt daarbij vast ook wel eens gemerkt dat als je vaak genoeg klikt, de zinnen uiteindelijk nergens meer op slaan of zelfs in een vast patroon vervallen. Als je je bedenkt dat ChatGPT gebaseerd is op dezelfde technieken, begin je misschien al in te zien dat er ook valkuilen zijn.
De onderliggende technieken zijn dus niet nieuw. De realiteit is dat ChatGPT een onderdeel is geworden van onze samenleving en niet meer weg gaat. Het is daarnaast naïef om te denken dat we ons alleen zorgen moeten maken om OpenAI. Zo is er bijvoorbeeld ook een open-source alternatief: GPT-J. De impact van AI op het onderwijs zal alleen maar groter worden naarmate we meer tools ontwikkelen. Wat ChatGPT pas echt uniek maakt, is hoe populair de tool is geworden. Juist omdat ChatGPT niet meer weggaat én omdat ik geen fan ben van plagiaat, kijk ik liever naar hoe we deze tool wél verantwoordelijk kunnen gebruiken.
Maar hoe? In deze serie miniblogs duik ik dieper in de wereld van ChatGPT. Niet alleen over hoe het werkt en wat de valkuilen zijn, maar ook met tips voor studenten en docenten en een stukje perspectief van een AI’er met een berg aan gemixte gevoelens.
Ik hoop dat je nieuwsgierig bent geworden naar alles wat er nog over ChatGPT te vertellen en te discussiëren is. Wij horen ook graag wat jullie denken in de reacties of op Discord!